![](/media/lib/591/n-moche-b5616b83907893a66e57f86be07d7f18.jpg)
Dowody sugerują, że w VII wieku ważnym ośrodkiem kultury Moche rządziła kobieta
27 września 2024, 09:02Archeolodzy i konserwatorzy pracujący na peruwiańskim stanowisku Pañamarca, gdzie w przeszłości istniał jeden z ośrodków kultury Mochica (Moche) odkryli pokój tronowy z kolumnami, a wewnątrz niego dowody, że był on używany przez kobietę, która była miejscowym przywódcą. Pañamarca to wysunięte najbardziej na południe monumentalne centrum kultury Moche, która istniała w północnym Peru w latach 350–850. Kultura ta znana jest z grobowców elity, dzieł sztuki, wielkiej architektury, pięknych artefaktów i malarstwa ściennego.
![](/media/lib/496/n-fbi-71966c30b4d00379aa79e0e45a5137fc.jpg)
Mordercy naukowcami. Niezwykłe historie leksykografa, ornitologa i matematyka
16 marca 2022, 06:51Niejednokrotnie słyszeliśmy o naukowcach, którzy popełnili przestępstwo. Najsłynniejszy to niewątpliwie Galileusz, który za nieposłuszeństwo wobec Inkwizycji został skazany na areszt domowy. Spędził go zresztą w luksusowych willach i pałacu arcybiskupim. Nie wszyscy uczeni mieli tyle szczęścia. W 2012 roku włoski sąd skazał siedmiu sejsmologów na karę po sześć lat więzienia za to, że zapewniali, iż ludność miasta L'Aquila jest bezpieczna. Tymczasem w wyniku trzęsienia ziemi zginęło ponad 300 osób.
![](/media/lib/53/gelato-f7459ce852d95e51548d72037980ab63.jpg)
Mózg "porwany" przez tłuszcze
14 września 2009, 09:35Nasze ciało zostało tak zaprogramowane przez naturę, by przestawać jeść, gdy mamy już dosyć. Okazuje się jednak, że pewien rodzaj kwasu tłuszczowego – kwas palmitynowy – zmienia w krótkim czasie całą chemię mózgu. Wskutek tego do komórek wysyłane są sygnały, by ignorować insulinę i leptynę, które informują o sytości. To dlatego tak trudno oprzeć się kolejnej porcji lodów czy hamburgerowi.
![](/media/lib/241/n-mycie-rak-a4d3f20881f494fd0c9912e69ba05cda.jpg)
Idealna lokalizacja
1 marca 2016, 11:48Jeśli dozownik ze środkiem do odkażania na bazie alkoholu umieści się na środku korytarza na wprost wejścia do szpitala, jego wykorzystanie przez odwiedzających wzrasta aż o 528%.
![](/media/lib/598/n-slodzone-bd1a78a5f6872c3beed2b3822a4aa0fc.jpg)
Napoje słodzone powodują miliony zachorowań na cukrzycę i choroby układu krążenia
7 stycznia 2025, 09:17Spożywanie słodzonych napojów odpowiada za miliony nowych przypadków cukrzycy typu 2. i chorób układu krążenia, informują naukowcy z Tufts University. Z artykułu opublikowanego na łamach Nature Medicine dowiadujemy się, że problem ten jest szczególnie widoczny w krajach rozwijających się. W Ameryce Łacińskiej słodzone napoje odpowiadają za 24% nowych przypadków cukrzycy i ponad 11% nowych przypadków chorób układu krążenia. W Afryce Subsaharyjskiej konsumpcja słodzonych napojów jest przyczyną ponad 21% nowych zachorowań na cukrzycę.
![](/media/lib/502/n-inwestorzy-1e57eda1cf866b3fc90c3ec094811ac6.jpg)
Młodzi dobrze zarabiający mężczyźni najłatwiej nabierają się na finansowe pustosłowie
6 maja 2022, 09:35Młodzi mężczyźni o dość wysokich dochodach są grupą najbardziej podatną na manipulacje za pomocą pseudoprofesjonalnego pustosłowia dotyczącego finansów. Badamy proces decyzyjny dotyczący spraw finansowych. Wiele osób uważa, że ekonomia i rynki kapitałowe są trudne do zrozumienia. Mamy tam do czynienia z pozornie imponującą terminologią, pełną żargonu i sloganów, których w pełni nie rozumiemy, mówi profesor Gustav Tinghög z Uniwersytetu w Linköping.
![](/media/lib/46/wscieklosc-na-kompa-3b7072b03abade9485b9fa4d0a3e7656.jpg)
Cieszą się ze zwyciężenia obcego
29 września 2009, 10:46Badając miłośników gier FPS, psycholodzy wpadli na trop ciekawego zjawiska. Okazało się bowiem, że u zwycięskich graczy pojawia się przypływ testosteronu, ale tylko wtedy, gdy pokonanym jest ktoś obcy. Jeśli zmiażdżony zostanie znajomy bądź przyjaciel, poziom hormonu spada (Evolution and Human Behavior).
![](/media/lib/243/n-mozart-08db458c76b690668b681149cccc60fc.jpg)
MOZART do obrazowania
21 marca 2016, 12:17Zespół z Uniwersytetu Stanforda opracował nową technikę obrazowania w 3D żywych, a nie zakonserwowanych komórek i tkanek podskórnych. Amerykanie mają nadzieję, że uda się ją wykorzystać np. do monitorowania wyników leczenia nowotworów, czy zrozumienia, jak pojedyncze komórki odłączają się od guzów i przemieszczają do nowych lokalizacji.
![](/media/lib/507/n-bialypozera-c6f4e5fa3ddbed47a74f63a3dc5137d5.jpg)
Gwałtowna śmierć gwiazdy. Pobliski biały karzeł pożera szczątki swojego układu planetarnego
17 czerwca 2022, 08:39Śmierć gwiazdy musiała być tak gwałtowna, że powstały w jej wyniku pobliski biały karzeł wchłania obecnie materię zarówno z wewnętrznych, jak i zewnętrznych obszarów swojego układu planetarnego. Astronomowie po raz pierwszy zaobserwowali białego karła pochłaniającego szczątki zarówno planet skalistych, jak i obiektów lodowych. Nigdy wcześniej nie widzieliśmy, by na powierzchnię białego karła jednocześnie opadały te oba typy obiektów. Mamy nadzieję, że dzięki temu lepiej zrozumiemy układy planetarne, które wciąż pozostają nienaruszone
![](/media/lib/22/1202906316_103393-3e38a8c268865af4ac4c762a523365c0.jpeg)
Dobry węch wyczula na emocje
14 października 2009, 10:24Ludzie obdarzeni bardziej wyostrzonym węchem potrafią trafniej zidentyfikować cudze emocje (Psychological Science).